DÜŞÜNCE

Gönlünde yer açtında mı, o gül bakışlı, nergis kokulu sevgiliyi beklersin? O sultan, sadece bomboş gönüllere konuk olur. Padişah konduğu yeri saray, bastığı toprağı payitaht yapar. Sen sen olmaktan vazgeç de o sultanın ayak bastığı toprak oluver. Virâneye konar da orası saray oluverir. Dünyanın kalbi onun okunu attığı yerdir. Onun nazar oklarına hedef olmaya bak. Gerçi avcı, kendi seçtiği ava ok atar. Avlanmak, avın şanından değildir; amma avlamak avcının nişanındadır

Üniversitelerimizde halen ön lisans ve lisans eğitimi gören öğrenci sayısı 7.5 milyon (7.500.000). Bunların yüzde doksanı dört yıl içinde mezun olacaklar. Devlet ve özel sektör, teorik olarak, dört yıl içinde mezun olacak asgari 5 milyon insana istihdam sağlamak zorunda. Mevcut gidişata bakarsak, bırakın beş milyonu, bunun yarısı kadar insana istihdam sağlama imkânı var mı? Halen işsiz olan milyonları da hesaba katınca, ortaya karamsar bir tablo çıkmaktadır.

Herkes aslında ilk insandan beri ötekinin "kutsalına, değerine, tanrısına, putuna" güvenmiyor. Gelinen noktada güvenilmez bulduğumuz şeyler iyice görünür oldu ve dijital iletişimin hızı ve üretim kabiliyeti kimin neye güvenmediğini olağanüstü bir hızla dünyanın en ötesine ulaştırdı ve herkes birbirinin neye güvenmediğini biliyor. 10. Yüzyılda Moğolistan’daki bir göçebe İskoçya’daki bir papazın neye güvenmediğinden haberdar değildi. Bugünkü durumda milyarlarca insan kimin neye hangi haklı sebeplerle güvenmediğini biliyor ve bu muazzam bir güvensizlik iklimi inşa ediyor.

Guguk kuşu çoğalmak için kendi yuvasını yapıp burada yumurtaları üzerine kuluçkaya yatan bir kuş değildir. O, üreme vakti geldiğinde etrafında yuva yapıp kuluçkaya yatan kuşlardan bir tanesini gözüne kestirir. Ev sahibi kuşun beslenmek için yuvadan ayrılışını fırsat bilerek hızlıca kendi yumurtasını yuvaya bırakıverir. Sonra da etrafını dikkatlice kontrol ederek yaptığı sinsiliğin farkına varılmaması için, yuvadaki yumurtalardan bir tanesini alıp aşağı atar.

Türkiye'nin bitmeyen trajedisi: 20. yüzyılın ilk çeyreğine takılmış biçimsel bir modernlik, yerinde sayan bir ilericilik, 21. yüzyıla girerken heveskar ama kendini yenilemeyen bir 'yeni' cilik. Modernlik karşısında çaresiz ve güçsüzdük. Kapitalizm bizi terbiye etti. Şimdi gücü kutsuyoruz hakkın karşısında. Hakkı naftalinleyip sandığın en dibine tıkıştırdık. Muhalif olduğumuzda belki işimize yarar.

Özelde Mısır, genelde tüm Arap ülkeleri ile Türkiye’nin ilişkilerindeki en önemli mani psikolojik bariyerlerdir. Bunlar görünmezler, ancak hissedilirler ve bazen toplumsal bilinçaltının dışavurumu olarak hiç umulmadık bir anda ortaya çıkarlar. Türkiye’nin, Arap ülkelerindeki Türkiye algısını çok iyi analiz ederek, yeni Osmanlıcılık gibi bir anti-propagandaya müsaade etmeyecek net bir söylem geliştirmesi kalıcı ilişkilerin tesisi için ön şarttır.

Ankara’nın bu parçalı kimliğini sadece mimarı ve kent planlaması üzerinden anlamak yeterli olmayacaktır. Cumhuriyetin kuruluşu ve Ankara’nın başkent oluşuyla birlikte başlayan yoğun göç dalgası fasılalarla Ankara’nın sokaklarına, caddelerine vurmuş bu dalgaların yıkıcı etkisi ve bu etkiye karşı alınamayan önlemler Ankara’yı bir kimlik ve aidiyet sorunuyla karşı karşıya bırakmıştır.

Nesnesi insan olduğunda bilimler dahi çaresizdir! Doğa bilimleri insanı, diğer canlılarla arasındaki benzer vasıfları üzerinden tanımlama çabasına girişmişken, sosyal bilimler insanın doğayla uyumsuzluğu, hatta çatışmasının düzenliliklerini bulmaya çalışır. Başka söyleyişle, doğa bilimleri insanın doğa yasalarına tabiliğini tespite çalışırken, sosyal bilimler insanın doğaya asiliğini gerekçelendirmek gibi bir zorunlulukla karşı karşıyadır…

Dindar ya da seküler, ne zaman başımız sıkışsa kapağı Avrupa’ya attık. Orada da rahat durmadık, yasa masa dinlemedik, dernekler, örgütler kurduk. Her biri "haklı" davasını kanun kural dinlemeden yaymaya, dayatmaya başladı. En küçük müdahalede kıyameti kopardık, hani ile başlayan kurşun gibi sorular sorduk; hani demokrasi, hani özgürlük, hangi çoğulculuk!

Her Çanakkale yıldönümünde, 'ne kadar yoksulduk ama o kadar kahramandık' demek için ortalıkta dolaşan ekteki (birinci malum) fotoğraf beni duygulandırmıyor, kızdırıyor. Niçin? Çünki bu fotoğraf, paylaşanların sandığı şey değil!  Fotoğraf ilk kez ODTÜ Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Bülent Yılmazer tarafından Çanakkale Zaferi'nin 90. Yılı etkinliklerinde yaptığı sunumla kamuoyuna sunuldu. Fotoğrafı Çanakkale'de Osmanlı ordusu adına pilot olarak görev yapan Emil Meinecke'ye ait bir fotoğraf albümünden aldığını belirten Yılmazer albümde fotoğrafın altında da Emil Meinecke tarafından " Soltz der Turkei (turkische soldaten)- Türkiyenin Gururu.. Türk Askerleri 1915" yazıldığını kaydetti.