DÜŞÜNCE

Osmanlının Bir Kültür Politikası Var mıydı?

10 Nisan 2020
Çaldıran Savaşı sonrasında Tebriz ve çevresinden getirdiği çok sayıda sanatçı ile Doğu ve Batı kültürleri arasında yeniden bir sentez oluşturmuş ve böylece doğu Türk-İslam kültüründe teşekkül eden birikimle Osmanlı kültürünü son bir kez güçlendirmiştir. Kuşkusuz, Kanuni Sultan Süleyman döneminde siyasi alanda olduğu gibi kültürel alanda da elde edilen parlak başarılar İstanbul’un fethi sonrasından itibaren yatırım yapılmaya başlanan kültürel birikimin muhteşem patlamasıdır. Kuşkusuz, Kanuni Sultan Süleyman atalarından devraldığı birikimi en üst düzeyde teşvik ederek bunun gelişmesine zemin hazırlamış ama başka alanlar gibi asıl daha önceki birikimlerin bir anlamda  değerlendiricisi olmuştur.

Türkiye'de Sekülerleşme Bir Dinî Mesele midir?

03 Haziran 2023
Türkiye’de, teorik olarak tersine dönüş sürecinin uhrevî dinî kutsalın sekülerleşmesi olarak değil ulvîleştirilmiş dünyevî siyasî kutsalın sekülerleşmesi olarak formüle edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bir adım daha atarak kültürün sekülerleşmesi başlığı altında anılan iki temel sürecin (desacralization & rationalization) dinde değil siyasette gerçekleşmesi çok daha temel bir önem arz ettiği söylenebilir.

BİR GARİP SEÇİM YAZISI: GEÇ KALMIŞ BIR ERKEN DEĞERLENDİRME

21 Mayıs 2023
Bu derlemeyi yapmaktaki maksadım durumun siyaset dışı bir münzeviye dahi bu denli aşikar olmasına rağmen, bu işlerle profesyonel olarak iştigal eden özellikle de muhalif kesim aktörleri tarafından nasıl olup da görülemediğini sorgula(t)maktır...

Bir Seçmen Analizi: Babalar ve Çocukları

17 Mayıs 2023
Seçimin hemen ardından çalakalem yazdığım bir değerlendirme whatsapp gruplarında dolaştı ve epeyce de tartışıldı. Bu yazıda o değerlendirmemi genişleterek meramımı biraz daha derli toplu şekilde anlatmayı deneyeceğim.

Bilgi Şemaları ve Önyargılar

15 Mayıs 2023
Toplumsal yapı içinde önyargıların ve kalıpyargıların ayrımcılığa dönüşmesini engelleyen “önleyici denge mekanizmaları” olmalıdır. Bunlar; kanunlar ve toplumun haksızlığa karşı direnişidir. Bir toplumda hukuk üstün olursa ve hukuk adamları gerçekten kanunları uygularsa, insanlar kanun önünde eşit olacaklarından, birbirine karşı haksız tutumla önyargılı davranamazlar, aralarında ayrımcılık yapamazlar, ötekileştirilen insanları yok yere ‘nefretin objesi’ hâline getiremezler.

Sistemin İslamileştirilmesi

03 Mayıs 2023
Çoğumuzun şahit olduğu soğuk savaş, iki kutuplu dünya, çok kutuplu dünya, kutupsuz dünya argümanları bile sistemin ikide bir değiştiğini hatırlatacak sizlere. Hâlbuki sistem hiç değişmeden devam ediyor sadece bir yılan gibi kabuk değiştiriyor. Bugün Rusya ve Çin’in başkaldırısı veya Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması da sisteme olan bir başkaldırı olarak telakki edilmesin. Sistem içindeki ülkelerin başat olma arzuları, sistemin bekası gereği her daim hoş karşılandı ve hatta teşvik edildi.

Mülakat, İmtiyaz ve Gerçeklikten Kaçış

28 Nisan 2023
Mülakatı “güvenlik soruşturması” olumsuz çıkanları elemek için örtük bir araç olarak kullanmaya, on binlerce insanı bu gösterinin figüranına dönüştürmeye ne gerek var? İstihdam edilemeyecek durumda olmanın hukuki gerekçesi varsa bunu zaten kullanmaya engel bir durum yok. Düşünebiliyor musunuz, paravanlaştırılmış bir mülakat uygulamasıyla karşı karşıyayız. Ülke çapında yüzlerce komisyonun, binlerce adayın ve ailelerinin muhatap kılındığı bu uygulamanın normalliğinden, makullüğünden bahsedilebilinir mi?