DÜŞÜNCE

Zülfü Livaneli bu ülke için gerçek bir değer. Uzun ve sağlıklı bir ömür geçirmesi dileğiyle… Kitabının okuru bol olsun.

Bu yazıda ana muhalefet partisi CHP’nin hafta sonundaki olağan kongresine sunulacak olan yeni programı hakkında bazı gözlemlerde bulunmak istiyorum.

Eşitlik, kardeşlik,  özgürlük, adalet, barış, erdemli olmak gibi onca ülküsel ve güzel “olması gerekenlerimiz” olmasına ve bunlar uğruna bunca savaşlar vermemize rağmen tarihsel süreç içinde bu yolda bir arpa boyu da olsa ilerleme sağlayamıyoruz. Onca savaşıma, çabaya, emeğe rağmen hala bir şeyleri değiştiremiyorsak, değiştiremediysek o zaman, nerede neyi hatalı yapıyoruz, yetersiz kalan ne diye sorup, sil-baştan süreci yeniden ele almamız gerekmiyor mu?

Mesele Mustafa Kemal’e dokunulmazlık atfetmek değildir. Hatta nesnel bir bakışla, olup biteni kişisel tercih ve özelliklerden arındırarak değerlendirmek gerekir. “Süreç daha iyi nasıl yönetilebilirdi? Nerelerde hatalar yapıldı? Bu hataların tekrarlanmaması için neler yapılabilirdi?” gibi sorular üzerinden yapılacak bir eleştirel değerlendirme daha sağlıklıdır.

Neredeyse içinde yaşadığımız iklime tamamen yabancı, kalabalıkların neredeyse tamamen unuttuğu bir kavram özeleştiri. Vicdan muhasebesi biraz daha ahlaki-manevi bir anlam zemini kursa da özeleştiri de bir çeşit vicdan muhasebesi sayılabilir.

Kürt sorunu bağlamında PKK'nın silahlı varlığının sona erdirilmesi ihtimali, yalnızca askeri veya güvenlik bürokrasisini ilgilendiren teknik bir silahsızlanma meselesi değil; sosyolojik, psikolojik ve politik katmanları olan derin bir toplumsal dönüşüm sürecidir.

Bundan 100 yıl önce "İstikbal göklerdedir" denmiş bir ülkede şimdi özgür ve bağımsız kalmak isteyen bir millet için "İstikbal dronlardadır" sözü yeni slogan olacaktır.

Kanaatimce Daryush Sheyegan’ın ortaya koyduğu “kültürel şizofreni” kavramının, Zohran Mamdani’de karşılık bulma ihtimali vardır. Kültürel şizofrenide önce kimlik bölünmesi yaşanır, ardından bu kimliğin yarattığı ağırlık kırılır. Kültürel şizofreniye göre modernleşme sürecindeki toplumların bireyleri bir kimlik kırılması yaşarlar.

08/14 Kasım 2025 Tarihleri Arasında İstanbul Rami Kütüphanesinde Yapılan “Tarihin Sonunda Antisiyonizm Kongresi”nin 09 Kasım 2025 Pazar Günü 2. Oturumunda Sunduğum Kongre Bildirisi ve Öneridir.

İçinde bulunduğumuz savaş ve çatışmalar insanlar içindeki nüansların düzleştirilmesinden öte bir anlam ifade etmiyor. Devletlerin anlamsızlaştırıldığı, insanların tekilleştirildiği bir dünya netleşirken, “ya sonra ne olacak?” sorusu daha anlamlı hale geliyor.