BİLİM

Bir İdeal Adamının Hikayesi: Dağlar Sana Gelmezse

02 Mayıs 2021
Bu iklimde, bir adam çıkmış ve bölgesel bir kalkınma modeli oluşturduğunu iddia ediyordu. Son yıllarda hiçbir sorununa çözüm bulamamış bir ülkede, böylesi bir inanç ve gayret çıkışı ancak romantik ve beyhude bir çaba olabilirdi.

İki Asır Evvel, İki Asır Sonra - 1

02 Nisan 2017

Yaklaşık iki asır evvel, III. Selim devrinde kurulan Kara harp okulu (Mühendishane-i Berri-i Humayun) Avusturya örneğine göre düzenlenmişti. Bu okullarda eğitim için Almanca, Fransızca gibi dillerin öğrenilmesi ve Avrupalı öğretmenlerin getirilmesi zorunluluğu doğmuştu. Yabancı öğretmen getirme konusunda isteksiz ve tedirgin olan İkinci Mahmud, Müslüman öğretmen getirtmek için Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'ya başvurmuştu. İkinci Mahmud’a aldığı cevapta şöyle deniliyordu: “Müslümanların arasında henüz modern askerlik ve fenden anlayan bulunmamaktadır.”

Yeni Pozitivizm Tehlikesi

09 Aralık 2016

Eski Roma'da «Haruspex» ismiyle anılan kahinler vardı. Kurban edilen hayvanların sakatatlarına bakarak gelecek hakkında kehanetlerde bulunurlardı. Özellikle 'makro alemin aynası' olarak kabul edilen karaciğer onlar için çok elzemdi. 

Günümüzle kıyas(analoji) yapmamız icab ederse; karaciğerin şekli, rengi, kıvamı ve dokusunu inceleyerek kanıt arayan bir uzman sayılabilir Haruspex. Bilimsel olarak ifade edersek; karaciğer değerleri ile meteorolojik hadise arasında ilinti kuran kişidir.* »Big Data« çağının öngörüleri de biraz ona benzemeye başladı. Nedendir bilinmez, tüm dünyada gerek araştırma sonuçları gerek kamuoyu yoklamaları giderek yanlış çıkmaya başladı...İnanmayan seçim sonuçlarına baksın

Kiralık Ev Bulur Gibi Bilimsel Eser Üretmek

16 Ekim 2016

Akademik eser, sadece belirli bir disiplinin sınırları dahilindeki paradigmaların,  parametre açıklama kapasitelerini serimleme çabasından ibaret olmak zorunda değildir. Akademik eser, sadece pragmatik amaçlara yönelik olarak değil, etik ve kritik amaçlara yönelik olarak da tanzim edilebilir. Bu durumda Akademik eser, bilinen ve belirli ölçüde etkinliği olan olağan bilim paradigmasının, bu gücünü sınamaya yönelik olarak, üstelik de, makale boyutlarında hazırlanabilmektedir. Bu içerikteki akademik eserde, irdelenen paradigmanın iddiaları, birer assumption olarak formüle edilerek sınamalara tabi tutulmaktadır.    

Beynimizi Etkin Kullanmak: Yaşlılıkla İlgili Mitler ve Gerçekler

21 Eylül 2016

Yaşlandıkça beynimiz gelişebilir, daha zeki olabiliriz. Farelerle yapılan bir deneyin ilginç sonuçları var. Enteresan oyuncaklar ve oyun arkadaşları ile dolu bir ortamda bulunan fareler, beyinlerinin bellek ve öğrenme açısından kritik olan hippocampus bölgesinde 4.000 yeni nöron geliştirmiştir. Öte yandan, hiçbir oyuncağın ya da oyun arkadaşının bulunmadığı kontrol grubunda, bu rakam 2.400 olmuştur. Ayrıca, yaşlı farelerin beyinleri de hızla büyüyüp gelişmiştir! 

Aziz Sancar'ın Nobel Ödülü ve Bir "Bilim-Kondu" Ülkesinden Çıkış

17 Aralık 2015

Aziz Sancar’ın uluslararası başarısını, kendisinin de bir hayli teşne olduğu anlaşılan “kamuoyuna mal etme” amacının ötesine taşıyarak topluma mal etmek, bilim kurumlarını ayağa kaldırmakla mümkündür. Onun başarısı memlekette bilim kurumları için bir misyon haline dönüştürülmedikçe “birkaç günlük bir âlâ-yı vâlâ seramonisi” olarak kalacaktır. Böyle bir misyon için, öncelikle üniversiteleri çocuk okutan kurumlar olmaya mahkum eden şu “Yükseköğretim” heyulasından kurtulmak gerekir.

Kültürel Birikimimiz ve Anadolu Rönesansı'nın Kodları

15 Aralık 2015

Muhammed İkbal’e göre  İslam’ın ortaya çıkması, aslında akıl ve tecrübe çağının başlaması anlamına gelmekteydi. Çünkü bir yönüyle risalet, kendi kendini feshetmişti.  İslam’dan önceki eski dünya, tüm kültürler ve dinler, yeniden ve beklenmedik anda gelecek, haberler veya kurtarıcılar beklentisi içindeydi. Arap coğrafyasında ortaya çıkan İslam, bu beklentileri sona erdirerek, artık insanın kendisi, aklı ve tecrübesiyle, tabiatla baş başa kaldığını ilan etti.