SİYASET

Cumhuriyetin kimliksel tanımı böyle ciddî bir revizyona tabi tutulacaksa, bu yeniden kuruluşun siyasî öznesi AKP-MHP-DEM ile sınırlı olamaz ve bu kapalı kapılar ardında bir oldu-bitti şeklinde gerçekleştirilemez. Bu tasarımın ne olduğu açık-seçik bir şekilde tanımlanmalı ve hemen kamusal tartışma ve müzakereye açılmalıdır. 

Bu satırların yazarına göre Türkiye'de “devleti ele geçirme” ve “devleti kötü adamlara kaptırmama” kavgasının neden bir türlü bitip tükenmek bilmediği konusunda en belirleyici nedenlerden biri, devlet anlayışımızın çarpıklığıdır. Hemen bütün toplum kesimlerimizde egemen devlet anlayışı, kutsal, la-yüs’el, hesap vermez, aşırı yetkilerle donatılmış, kolları her yana uzanan, sınırsız devlet anlayışıdır.

Artık eski nesil sayılan 40 yaş üstü anne babalar, genç çocuklarının kullandıkları iletişim sembollerini, emojilerini, kavramlarını bilmiyorlar. Kurguyla gerçeğin birbirine karışıp iç içe geçtiği, birazı sanal gerçeklikte birazı konvansiyonel gerçeklikte kurulan dünyalarını tanımıyorlar.

Amerikalı tarih profesörü Timothy Snyder'in 04 Aralık 2024 tarihli yazısının çevirisi.

Gelecek yılların, ulusu, etnik yapıları ve kültürel değerleri yok edecek şekilde tasarlandığı gerçeği üzerinden hareket etmeliyiz. Ulusun inşa edilmesi sürecinde yaşanan siyasi ve iktisadi gelişmelerin tersine çevrilerek tekrar kabile toplumuna doğru gidiyoruz.

Hesabın görüleceği, doğrulanacağı yer burasıdır. İnsanların ezdirilip ezdirilmediği, muhtaç edilip edilmediği asgari ücrete, açlık ve yoksulluk sınırına, bölüşüme, imtiyazlara ve şüphesiz bütün bunların bir konuşmaya nasıl dâhil edildiğine bakılarak çok rahat görülebilir. Halep oradaysa arşın burada!

Modern hukuk devleti aygıtında imtiyaz yoktur, yönetilen halk ile yöneten politik ve bürokratik kademedeki tüm görevliler aynı değerde olup, yasalar önünde eşit sorumluğa sahiptir. Görevler yasal metinler üzerinden tanımlanır ve icra edilir. Esas itibariyle kamu hizmeti hakları belirleyen hukuk normları üzerinden yürütülür yani bu görevler üst yönetimin öznel tasarrufları (lütuf) değildir.

Ne yazık ki 15 Temmuz sonrasında, ortada somut deliller olmadan insanlar, “öyle bir kanaat hâsıl oldu” denerek “Fetöcü” ya da “Fetöcü şüphelisi” ilan edilmiş, imzasız ihbar mektupları ve anonim telefonlara, kamu kurumlarının üst yöneticilerinin beyanları ve hazırladığı dosyalara dayanarak insanlar gözaltına alınıp tutuklanmıştır.

“Affını istemek” olumsuz bir çağrışım uyandırıyor. Sanki yapılan görev bir angarya, bir kahırmış gibi, yaşanan eziyet döneminin sona ermesini istermişçesine “affedilmeyi” talep ediyorsunuz. Neden “istifa etmek” veya “görevden ayrılmayı talep etmek” yerine “affını istemek” terimi kullanılsın?

Kavimler göçü her şeyi sil baştan tasarlamanın tek yolu. Bu bir sıradanlaştırma, aynılaştırma ve eşitleme hareketidir. Müşterek bir paydada eşitlenme ancak ve ancak bütün insanlığın yeryüzünde yeniden dağıtılmasıyla mümkün olabilir.