SİYASET

Bu yazıda ana muhalefet partisi CHP’nin hafta sonundaki olağan kongresine sunulacak olan yeni programı hakkında bazı gözlemlerde bulunmak istiyorum.

Mesele Mustafa Kemal’e dokunulmazlık atfetmek değildir. Hatta nesnel bir bakışla, olup biteni kişisel tercih ve özelliklerden arındırarak değerlendirmek gerekir. “Süreç daha iyi nasıl yönetilebilirdi? Nerelerde hatalar yapıldı? Bu hataların tekrarlanmaması için neler yapılabilirdi?” gibi sorular üzerinden yapılacak bir eleştirel değerlendirme daha sağlıklıdır.

Kürt sorunu bağlamında PKK'nın silahlı varlığının sona erdirilmesi ihtimali, yalnızca askeri veya güvenlik bürokrasisini ilgilendiren teknik bir silahsızlanma meselesi değil; sosyolojik, psikolojik ve politik katmanları olan derin bir toplumsal dönüşüm sürecidir.

Cumhuriyetin kimliksel tanımı böyle ciddî bir revizyona tabi tutulacaksa, bu yeniden kuruluşun siyasî öznesi AKP-MHP-DEM ile sınırlı olamaz ve bu kapalı kapılar ardında bir oldu-bitti şeklinde gerçekleştirilemez. Bu tasarımın ne olduğu açık-seçik bir şekilde tanımlanmalı ve hemen kamusal tartışma ve müzakereye açılmalıdır. 

Bu satırların yazarına göre Türkiye'de “devleti ele geçirme” ve “devleti kötü adamlara kaptırmama” kavgasının neden bir türlü bitip tükenmek bilmediği konusunda en belirleyici nedenlerden biri, devlet anlayışımızın çarpıklığıdır. Hemen bütün toplum kesimlerimizde egemen devlet anlayışı, kutsal, la-yüs’el, hesap vermez, aşırı yetkilerle donatılmış, kolları her yana uzanan, sınırsız devlet anlayışıdır.

Artık eski nesil sayılan 40 yaş üstü anne babalar, genç çocuklarının kullandıkları iletişim sembollerini, emojilerini, kavramlarını bilmiyorlar. Kurguyla gerçeğin birbirine karışıp iç içe geçtiği, birazı sanal gerçeklikte birazı konvansiyonel gerçeklikte kurulan dünyalarını tanımıyorlar.

Amerikalı tarih profesörü Timothy Snyder'in 04 Aralık 2024 tarihli yazısının çevirisi.

Gelecek yılların, ulusu, etnik yapıları ve kültürel değerleri yok edecek şekilde tasarlandığı gerçeği üzerinden hareket etmeliyiz. Ulusun inşa edilmesi sürecinde yaşanan siyasi ve iktisadi gelişmelerin tersine çevrilerek tekrar kabile toplumuna doğru gidiyoruz.

Hesabın görüleceği, doğrulanacağı yer burasıdır. İnsanların ezdirilip ezdirilmediği, muhtaç edilip edilmediği asgari ücrete, açlık ve yoksulluk sınırına, bölüşüme, imtiyazlara ve şüphesiz bütün bunların bir konuşmaya nasıl dâhil edildiğine bakılarak çok rahat görülebilir. Halep oradaysa arşın burada!

Modern hukuk devleti aygıtında imtiyaz yoktur, yönetilen halk ile yöneten politik ve bürokratik kademedeki tüm görevliler aynı değerde olup, yasalar önünde eşit sorumluğa sahiptir. Görevler yasal metinler üzerinden tanımlanır ve icra edilir. Esas itibariyle kamu hizmeti hakları belirleyen hukuk normları üzerinden yürütülür yani bu görevler üst yönetimin öznel tasarrufları (lütuf) değildir.