EĞİTİM

Sayın Bakanın tartışmaya neden olan söylemi de kelime tercihindeki yanlışlıktan ziyade bizi var olmayan bir çözümümüz, haklı mazeretlerimiz (eğitim bütçesinin yetersizliği) nedeniyle şu an hayata geçiremediğimiz güçlü tedbirlerimiz varmış yanılsamasına yol açtığı için problemlidir. Biz kırk kişiyiz, birbirimizi biliriz. Söylemimiz ortada, eylemimiz ortada. Stratejik planlarımız, vizyon belgelerimiz vs. önümüzde.

Geliştirmek, zenginleştirmek, artırmak, üretmek, türetmek gibi anlamlara gelen “terbiye” kelimesinin yerine eğip bükmeyi, kalıplara dökmeyi, bir varlığın şeklini bozmayı, bir şeyi çarpıtmayı ve yamultmayı çağrıştıran eğitim kelimesinin ikame edilmesinin isabetli bir veçhi dahi vardır. O da, bu kelimeyi kullanmaya başladığımızdan beri memleketimizde terbiyenin ihmal ve hatta kasten ifsat edilmiş olduğu vakıasına işaret ediyor oluşudur.

Elde kala kala “her annenin çocuğunun doktor olması hayali” üzerinden eleştirilerle eğitim-öğretimi anlamaya çalışmak kalır. Boş verin yahu, bırakın her anne çocuğu için “doktorluk” hayalleri kursun. Hiç olmazsa şimdilik bunu hayal etmek mümkün. Bunu hayal etmek bile hayal olunca o zaman oturur, “Şu meselenin aslını bir konuşsak iyi olur…” noktasına geliriz.

“Topluma rağmen okul olabilir mi?” sorusu burada yeniden hatıra getirilmelidir. Okulda öğretilenlerle toplumdaki gerçeklik arasındaki uzaklık ne kadar çoksa çocuklarımızın yaşayacağı bilişsel gerilim ve öğrendiklerini gerçek durumlara kalıcı olarak transfer etme süreci o kadar geç olacaktır. Okul hayat içindir, hayata transfer edilmeyen bilgi sadece yüktür.

Düzeni, düzeneği, ilişki biçimini, kitleselliği, zorunluluğu ve yukarıda sıraladığım farklılık, öteki, devlet-toplum ilişkisinin niteliği kısaca sosyal, kültürel ve ekonomik vaziyet ile adalet ve özgürlük standartlarımız vs. arasında ontolojik bir bağ kuramayan bir kavrayışın daha işin başında, ne kadar ‘felsefe’ heveslisi, taliplisi görünürse görünsün, ‘felsefi’ bakıştan, tarzdan, yaklaşımdan, düşünüşten mahrum olduğu açıktır.

İster önceki basamağı olan LGS istatistiklerine bakalım ister sonraki basamağı olan KPSS veya ÖABT istatistiklerine bakalım ister PISA vs. gibi uluslararası sınavların verilerine bakalım. Birbirini teyit eden bu başarısızlığın öğrenci ilgisizliği, öğretmen yeterliliği, derslik sayısı, materyal eksikliği, yaklaşım, yöntem, teknik yetersizliği yanıltıcı yerlerde anlamlandırılması mümkün değildir

Eğitim çalışanlarının lisans mezunu olması önemli bir hedef iken bugün eğitim çalışanlarının en az yüzde onu yüksek lisans ve doktora düzeyinde bir eğitim almış. Derslik sayımız, öğretmen başına düşen öğrenci sayımız vs. gibi noktalarda OECD ortalamasındayız. Teknik donanım, bilişim altyapımız çoğu gelişmiş ülkenin bile ilerisinde. Ücretsiz ders kitapları dağıtıyoruz, EBA gibi büyük bilişim platformu faal. Peki o halde 1939'dan bu yana istikrarlı olarak değişmeyen ve benim iddiamla bu kurgu ve işleyiş devam ettiği taktirde 2139'da da değişmeyecek olan memnuniyetsizlik/başarısızlık mevzusunu nasıl ele alacağız?

Okulda zorunlu eğitim, sanıldığı gibi tek boyutlu bir faaliyet değildir. Kapitalizmin makbul saydığı aile tipi; kadın ve erkeğin günde en az sekiz saat haftada en az beş, mümkünse altı-yedi gün çalıştığı aile tipidir. Yani kadın ve erkek sürekli üretim-tüketim döngüsünde kalmak zorundadır. Üretim-tüketim döngüsü kendisini tekraren üreterek var olmazsa, döngü bir yerde aksarsa sistem çöker. Sistemin çökmesi devletin, sermayenin, varsa orta sınıfın hatta ve hatta işçi sınıfının da arzuladığı bir şey değildir. O halde anne ve baba düzenli biçimde üretim-tüketim döngüsünü var edecek saatlerde “sistem içinde işlevini” yerine getirmek mecburiyetindedir. Anne ve babanın üretim-tüketim döngüsünde düzenli biçimde kalması çocuğun güvenli bir ortamda bekletilmesini zorunlu hale getirir.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okullara gönderilen yazıda yıl sonu işlemleri ve sorumluluk sınavlarıyla ilgili yapılmasına karar verilen uygulamalar, MEB camiası içerisinde tartışmalara neden oldu. Bu yazı ve bu yazının doğrultusunda Milli Eğitim Bakanlığı resmi web sitesinde yer alan ‘liselerde yapılacak olan sorumluluk sınavları’ile ilgili ilgili duyuru tereddüde düşülen hususlara açıklık getirmekten çok yeni tereddütlere yol açtı. Abdulbaki Değer sordu, Ali Aydın cevapladı.

‘Talebe’de somutlaşan eğitimin ontolojisi ile kitlesel eğitimin genetiği arasındaki yapısal farklılığı yukarıda değindiğim üzere şu aralar uzaktan eğitim kapsamında yürüttüğümüz eğitsel pratikte gözlemlemek mümkün. Burada uzaktan eğitim kapsamında sürdürülen çalışmaları, verilen emeği, gayreti, iyi niyeti vs. tahfif etmek gibi bir niyetimin olmadığını peşinen belirtmeliyim. Alanın doğasına, yapısal karakterine ve onun ilişkiye ve sürece bambaşka istikamet tayin eden niteliğine dikkat çekmek istiyorum. Uzaktan eğitim kapsamında yürüttüğümüz çalışmalardan birisi de şu an öğretmenlerin, okul yöneticilerinin, bakanlık, il, ilçe teşkilatlarının öğrencileri sanal ortamda derse alma gayretidir.