Şehir” kozmopolit yapısı gereği farklı kültürlerin, kurallar çerçevesinde bir arada yaşamayı, birbirine saygı göstermeyi öğrenmesi gereken bir yer. Şehirdeki köylüler, “yabancıları” hiçbir yolla kendilerine benzetemeyeceklerini, eninde sonunda karşılıklı tahammüle dayalı bir hayat kurmalarının gerekeceğini, “medeniyetin” ancak sözleşmeler üzerine yükselebileceğini öğrenecekler.
Kadim meselemiz: Batıda Batılı sosyologlarca geliştirilen yaklaşımlar, teoriler ve kavramlarla Türkiye’ye bakmak ne denli isabetli bir tavırdır? Aslında bu soru sorulmadan, ama ardında bu soru yatarak, konuşmalarda söylenen ve kastedilen hep şudur: Batıda, Batılı zihniyet, mentalite ile geliştirilen yaklaşım ve teorilerle Türkiye’ye bakılamaz. Batılı toplumlar için yine Batılılılarca geliştirilen yaklaşım, teori ve kavramlar bize uymaz. Kaldı ki, kavramlar içinde geliştirildikleri bütünsellik olan teori içinde anlamlıdır, anlamlarını ait oldukları o teoriden alırlar.
"Sosyal meselelere el atmak" denince Sosyoloji akademyasında bir afallama ile karşılaşırsınız. Hiçbir bölümde "bu bölümün kerameti nedir" sorgulaması ile karşılaşmayan akademinin kalın duvarları ardında, "o bizim işimiz değil ki" der, meselelere el mel atmayacağınızı kasıla kasıla deklare edersiniz. Burası Türkiye'dir ve akademisyenler sadece kendi aristokratik payelerinin gerektirdiği şeylerle ilgilenme ve kendi ömürleri kadar, kendilerine sağlanan sosyal imkanları da bu uğurda sarfetme ayrıcalığını, akademik özerklik sanmaktadırlar.
Ahlaklı olmanın ne demek olduğunu Batman’den de Joker’den de, onların “kolpalığını” fark ve itiraf eden Bauman’dan da, ıslah ediyoruz derken fesada uğrattıkları kitlelerin omuzunda yükselen “liderlerden” de öğrenecek değiliz… Çünkü isteyen istediği kadar inkâr etsin, Allah var!
Modernliğin yaşadığı bir anlam krizinden söz etmek oldukça moda bir yaklaşım. Krizin modern dünyadaki göstergeleri sosyal bilimlerde çeşitli kavramlar altında dile getiriliyor. Burada zamanı krizle adlandırmak yanlış olmaz, zira bugünün sosyal bilimleri aslında “krizin bilimleri” daha çok. Krizin sosyal göstergeleri hayatın anlamı ve anlam arayışları etrafında ortaya çıkan yeni dinî, sosyal ve kültürel oluşumlarla da simgeleniyor.