SİNEMA

2013 yapımı Andrej Vajda filmi, Sovyetler Birliği kontrolündeki demir perde ülkelerinden Polonya'nın 1970 ve 80'li yıllarını sıradan bir tersane işçisi üzerinden ele alıyor.

Sıcak Kafa’nın son zamanlarda izlediğim en ilgi çekici yerli dizi olduğunu baştan söyleyeyim. Bu yazının odağı senaryonun (muhtemel) kastı ya da kasıtları olacak.

Katı modernite veya ağır kapitalizm olarak adlandırılan sanayileşme döneminde sermaye ile işgücü arasında karşılıklı bir bağımlılık ilişkisi söz konusuydu. İşçiler geçimlerini sağlamak için işe ihtiyaç duyuyordu, sermayenin de gelişmek için insan gücüne ihtiyacı vardı. Bu ikisinin buluşma yeri fabrikaydı. Zgymunt Bauman'ın deyişiyle sermaye ile işgücü iyi günde kötü günde, hastalıkta ve sağlıkta ölüm onları ayırıncaya kadar birleşmişti. Bu karşılıklı bağımlılık ilişkisi güçlü sendikaların ortaya çıkmasıyla işçi haklarının gelişmesini de beraberinde getirmişti.

James Baldwin kendisinin ve ülkesinin hikâyesini katledilen üç arkadaşının hayatlarıyla anlatmak istemişti. Roman olarak tasarladığı bu düşüncesini hayata geçiremedi. Ömrü vefa etmediği için sadece 30 sayfasını yazabilmişti. O sayfaların da büyük kısmı dağınık notlar ve irili ufaklı fikirlerden ibaretti.

Dizinin aslında vermek istediği mesaj da burada yatıyor. Mekan olarak kullanılan birçok merdivenin farklı şekillerde yer aldığı manzara Hollandalı ressam Maurits Cornelis Escher’in meşhur resmini gösteriyor. Escher bu resimde (ve tabii diğer resimlerinin serencamı da göz önünde tutularak) herkesin kendine göre bir dünyada yaşadığını anlatıyor. Resimde herkes kendi fiziksel zeminine göre hareket ediyor. Bu zemin bir diğerine göre aykırı, başka birine göre ters, başka birine göre saçma olabiliyor. Ama kendi başına ele alındığında herkes kendi fizik kurallarına uyuyor; gayet düzgün ve mantıklı duruşlar sergiliyorlar.

Son dönemde Netflix’de yayınlanan 5 filmlik bir seri olan Rurouni Kenshin filmlerini izlemenizi öneriyorum ama ana karakteri ve filmlerde anlatılan öyküyü anlamak için biraz Meiji hareketini anlamakta fayda var. 

Hayat fani. Herkes öleceğini biliyor ve geriye bir iz bırakmak, hatırlanmak istiyor. "Coco", bu temel -ve can yakıcı- insan arzusunu çok iyi yakalamış bir film.

Ayşe Şasa; Türk Sinemasında önemli çalışmalara imza atmış bir senarist. Ancak o hiç bir zaman sadece senarist ve entellektüel bir kimlikle var olmadı. Kendi hakikatine koşarken hakikat ateşinde yanmayı seçti. Büyük çileler sonunda kendi ruh dinginliğine ulaştı. Bu ruh ikliminde var olmuş, temas etmiş İhsan Kabil, kendi zaviyesinden Ayşe Şasa'yı anlatıyor. Vefatının 6. seneyi devriyesinde kamil bir ruhun aşka yolculuğuna dair merak edilenleri Baha Yılmaz sordu, İhsan Kabil Anlattı.